Francesco Petrarca, jeden z pierwszych humanistów renesanowych
Humanizm to ruch filozoficzny, kulturalny i moralny powstały w XV wieku we Włoszech a zarysowujący się już w wieku XIV i wielu aspektach kultury średniowiecznej, zmierzający do odrodzenia znajomości literatury i języków klasycznych. Był głównym prądem intelektualnym epoki odrodzenia. Choć z humanizmu renesansowego wywodzi się wiele współczesnych postaw światopoglądowych, nie należy go utożsamiać z humanitaryzmem ani współczesnymi postaciami humanizmu, takimi jak obecne w egzystencjalizmie i personalizmie.
Humanizm epoki odrodzenia przeciwstawiał się niektórym tendencjom średniowiecza (szczególnie teocentryzmowi), w związku z czym nawiązywał do idei starożytności. Naczelne hasło humanizmu zaczerpnięte zostało z rzymskiego utworu komediopisarza Terencjusza II w. p.n.e. pt. Sam siebie karząc (Samoudręczyciel). Hasłem humanizmu stała się maksyma Terencjusza: Człowiekiem jestem i nic, co ludzkie, nie jest mi obce (łac. homo sum: humani nil a me alienum puto.). Popularne jest też stwierdzenie Protagorasa Człowiek jest miarą wszechrzeczy.
Samo pojęcie humanizmu używane jest dopiero od nowożytności, wywodzi się jednak z rzymskiego pojęcia cultus atque humanitas analizowanego przez Cycerona, który stał się patronem duchowym humanistów.
Humanizm koncentruje uwagę na sprawach ludzkich, godności człowieka, jego wolności, propaguje rozwój fizyczny, psychiczny i intelektualny oraz harmonijne współżycie w społeczeństwie, podkreśla możliwości ludzkiego rozumu, oraz wartość wiedzy o świecie i możliwość jej zdobycia i rozwoju.
|
Ta strona zawiera treści z Wikipedii.
Oryginalny artykuł był umieszczony pod nazwą Humanizm. Lista autorów jest dostępna w
historii strony. |